Sự khác biệt giữa chứng khoán cơ sở và chứng khoán phái sinh có khá nhiều. Để dễ dàng nhận biết và phân biệt được chứng khoán Cơ sở và chứng khoán Phái sinh, NĐT xem bảng so sánh sau:
CK Cơ sở |
CK Phái Sinh |
|
Thị trường giao dịch |
Thị trường giao ngay(Spot Market) |
Thị trường Phái sinh, giao tương lai |
Khối lượng phát hành/ niêm yết |
Có giới hạn(phụ thuộc vào tổ chức phát hành) |
Không giới hạn |
Bán khống chứng khoán |
Bị cấm hoặc bị hạn chế tại một số thị trường |
Tham gia vị thế bán(Short) mà không cần có tài sản cơ sở |
Số tiền cần để giao dịch |
Bằng tổng giá trị chứng khoán muốn mua. Đảm bảo có đủ tiền để mua tổng số chứng khoán cần mua |
Một phần giá trị CKPS. Người mua/ bán sử dụng ký quỹ, đặt cọc một phần giá trị tài sản nhằm đảm bảo nghĩa vụ thanh toán trong tương lai |
Thời điểm thanh toán/ chuyển giao chứng khoán |
Ngay sau khi giao dịch |
Một thời điểm nhất định trong tương lai |
Ngày giao dịch đầu tiên |
Ngày đầu tiên CK cơ sở được niêm yết trên SGDCK |
+ Ngày đầu tiên mã HĐTL được niêm yết;+ Mã HĐTL được tự động niêm yết sau khi một mã cũ đáo hạn |
Số mã giao dịch |
Mỗi mã giao dịch tương ứng với một loại cổ phiếu/ trái phiếu/ chứng chỉ quỹ niêm yết |
Mỗi hợp đồng có nhiều mã giao dịch, mỗi mã giao dịch tương ứng với một tháng đáo hạn |
Ngày giao dịch cuối cùng |
Ngày trước khi CK cơ sở hủy niêm yết(tự nguyện hoặc bắt buộc) |
+ Ngày cuối cùng mã HĐTL có giá trị và được niêm yết+ Sau ngày GD cuối cùng của mã HĐTL cũ, mã HĐTL cũ được tự động hủy niêm yết và thay thế bằng mã HĐTL có thời điểm đáo hạn mới. |
Chu kỳ thanh toán |
T+n: sau khi mua chứng khoán, NĐT chỉ có thể bán chứng khoán đó sau n ngày giao dịch |
Lãi/lỗ được xác định hằng ngày. Để tiếp tục nắm giữ vị thế, bắt buộc phải đạt mức ký quỹ duy trì. |
Hình thức thanh toán |
Chuyển giao vật chất: bên bán có nghĩa vụ giao chứng khoán để chuyển cho bên mua |
+ Ít chuyển giao vật chất, nếu có thì chỉ diễn ra vào thời điểm thanh toán cuối cùng.+ Đa phần thanh toán bằng tiền: chuyển giao giá trị chênh lệch. |
Để phân biệt được rõ hơn giữa Chứng khoán Cơ sở và Chứng khoán Phái sinh, NĐT có thể tìm hiểu thêm trong phần ” Những ưu điểm khi giao dịch Chứng khoán Phái sinh” tại đây.